جراحی درمانی بینی
سیپتوپلاستی | Septoplasty یا جراحی درمانی بینی
سپتوم از غضروف و استخوان تشکیل شده است. این ساختارها به‌وسیله غشای نازکی پوشیده شده‌اند که مخاط نامیده می‌شود.
این لایه نقش پوست را در داخل بینی ایفا می‌کند. این لایه باعث پوشش غضروف و استخوان می‌شود و از آنها محافظت می‌کند. مخاط از طرفی باعث مرطوب نگه‌داشتن داخل بینی می‌شود.
وقتی سپتوم منحرف باشد یک یا دو طرف بینی می‌تواند بسته شوند. در این شرایط عمل جراحی می‌تواند باعث اصلاح انحراف و باز شدن راه هوایی شود.
سی‌تی اسکن و تصویر زیر نمونه‌ای از یک سپتوم منحرف بینی است. هردوی این تصاویر به یک سپتوم منحرف به سمت چپ بینی اشاره می‌کند.
تشخیص سپتوم منحرف:
تشخیص یک سپتوم منحرف می‌تواند به‌وسیله پزشک‌تان داده شود. پزشک‌تان شرح‌حال دقیقی از علائم‌تان می‌گیرد و سپس معاینه کاملی از داخل بینی‌تان به‌عمل می‌آورد.
شما ممکن است تحت ارزیابی با وسیله‌ای بنام آندوسکوپ بینی برای تشخیص علت انسداد بینی‌تان در مطب قرار بگیرید. یک سپتوم منحرف را همچنین می‌توان در سی‌تی اسکن تشخیص داد هرچند که معمولاً با شرح‌حال و معاینه دقیق نیازی به آن در اکثر موارد نیست. پس از تائید تشخیص جراح‌تان گزینه‌های درمانی را برایتان شرح می‌دهد. اگر علائم آزاردهنده‌ای در اثر انحراف سپتوم دارید ممکن است که کاندیدای مناسبی برای اصلاح آن باشید.
جراحی برای اصلاح انحراف سپتوم:
جراحی برای اصلاح سپتوم بینی سپتوپلاستی نامیده می‌شود که می‌تواند به‌تنهایی یا همراه با رینوپلاستی انجام شود.
سپتوپلاستی بیشتر از همه برای کمک به بهبود علائم انسداد بینی انجام می‌شود هرچند که می‌تواند جزئی اساسی از سایر اعمال جراحی مثل جراحی سینوس یا برداشت تومور بینی باشد.
در حین سپتوپلاستی جراح‌تان تلاش خواهد کرد تا استخوان و یا غضروفی را که باعث کجی در سپتوم شده است صاف نماید. در این عمل ابتدا مخاط بینی از استخوان و غضروف زیرین بلند می‌شود سپس معمولاً بخش‌هایی از آن برداشته می‌شود و بعد از آن باقیمانده آنها دوباره شکل داده می‌شود تا حد ممکن صاف شود سپس مخاط مجدداً برگردانده شده و دوخته می‌شود.
نکته‌ای که باید یادمان باشد این است که غضروف سپتوم بینی دارای حافظه است یعنی تمایل دارد تا به شکل قبلی‌اش برگردد. این موضوع می‌تواند باعث برگشت درجاتی از انحراف پس از عمل شود.
سپتوپلاستی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و شما مگر در موارد خاص همان روز عمل ترخیص خواهید شد.
ممکن است که در پایان عمل جراح از آتل داخلی و پانسمان و مش در داخل بینی‌تان استفاده کند. در برخی موارد ممکن است که از چیزی به‌جز بخیه‌های قابل‌جذب در بینی‌تان استفاده نشود.
جراح‌تان در مورد اینکه مش و یا آتل برایتان بکار خواهد برد و اینکه در چه زمانی باید برداشته شوند قبل از عمل توضیح خواهد داد.
1 - دوره نقاهت این عمل چقدر است و چند روز پانسمان دارد؟
دوره نقاهت مطلق این عمل سه تا چهار روز بیشتر نیست و پانسمان آن بسته به نظر جراح بین 6 تا 10 است.
2 - کبودی و ورم چقدر طول می کشد؟
کبودی معمولا تا برداشتن پانسمان از بین می رود ولی در بعضی بیماران مردگی شود ممکن است چند هفته باقی بماند . ورم بینی بعد از عمل در تمام بیماران ایجاد می شود ولی میزان آن در افراد مختلف بسته به جنس پوست آنها متفاوت است . معمولا این ورم تا یک ماه ثابت است و بعد به آهستگی شروع به کم شدن کرده و تا حدود 6 ماه ورم قسمت بالای بینی و تا یک سال ورم نوک آن به طور کامل از بین می رود.
3 - آیا راهی برای کم کردن ورم بینی بعد ازعمل وجود دارد؟
ورم بعد از عمل بینی یک پروسه کاملا طبیعی است که بر اثر واکنش بدن نسبت به اعمال جراح روی بینی ایجاد می شود . بدیهی است هر چه اقدامات جراح گسترده تر و زمان عمل طولانی تر باشد میزان این ورم بیشتر است بنابراین هیچ راهی برای از بین بردن کامل و سریع ورم آن وجود ندارد ولی کمپرس گرم ماساژ موضعی و تزریق ناحیه ای در کاهش آن موثر است.
4 - آیا شما از لیزر برای عمل بینی استفاده می کنید؟
در حال حاضر لیزر هیچ گونه نقشی در جراحی بینی ندارد .
5 - آیا بینی گوشتی رامی توان عمل کرد؟
عموما بینی گوشتی مانع کلی برای انجام عمل جراحی بینی نیست فقط ملاحظات خاصی در تکنیک عمل آنها وجود دارد که جراح باید آنها را در نظر گرفته و با صحبت بیشتر با بیمار انتظارات او را برآورده کرده و نسبت این انتظارات را با نتیجه احتمالی عمل بررسی کرده که نهایتا بتواند به نتیجه ای که درحد انتظار معقول بیمار و خواسته جراح است برسد.
6 - آیا این درست است که بینی بعد از مدتی که از عمل گذشت به حالت اول خود برمی گردد؟
بینی عمل شده حدود دو ماه زمان نیاز دارد که اصطلاحا جوش بخورد و در این مدت تحت تاثیر جاذبه زمین بینی به سمت پایین و محل قبلی خود کشیده می شود و چنانچه لازم باشد جراح در این مواقع توصیه هایی از قبیل زدن چسب یا ماساژ و غیره به بیماری دهد که تاحدی از این پدیده جلوگیری شود و بعد از این مدت دیگر بینی به سمت پایین کشیده نمی شود.
7 - سن مناسب برای جراحی زیبائی بینی چه زمانی است؟
سن قانونی که فرد می تواند برای خودش تصمیم بگیرد 18 سال است. ولی از لحاظ علمی دخترها از 16-18 سالگی و پسرها از 18-20 سالگی میتوانند مورد جراحی زیبائی قرار بگیرند به شرط اینکه رضایت والدین وجود داشته باشد. در مورد حد نهائی سن برای راینوپلاستی هم باید گفت که حتی تا 60 سالگی نیز به شرطی که بیماری داخلی وجود نداشته باشد امکان جراحی وجود دارد.
8 - احتمال جراحی دوباره چقدر است؟
بر طبق آمار در مورد بزرگترین جراحان پلاستیک دنیا 10% احتمال نیاز به جراحی دوم وجود دارد ولی به هر حال وجود دارد و اجتناب ناپذیر است. در جراحی دوم اشکالات جزئی باقی مانده از عمل اول اصلاح می شود و اصطلاحا" به آن روتوش بینی گفته می شود .
9 - آیا پس از عمل در بینی تامپون می گذارند؟
بعد از جراحی بینی بهتر است به مدت 24 ساعت داخل بینی یک پانسمان گذاشته شود تا میزان خونریزی و ورم داخل بینی کمتر شود ولی در صورت درخواست بیمار می شود که از این پانسمان استفاده نکرد و نیاز قطعی وجود ندارد .
10 - آیا امکان جراحی هم زمان پولیپ بینی با جراحی زیبائی آن وجود دارد؟
بله، انجام آندوسکوپی بینی و سینوس ها به همراه جراحی زیبائی بینی امکان پذیر می باشد.
پولیپ در حقیقت رشد بیشتر از حد مخاط داخل بینی است که معمولا در پاسخ به مواجهه مواد حساسیت زا ایجاد می شود و فضای داخل بینی را اشغال می کنند. به دلیل کاهش فضای داخل حفره بینی جریان هوا داخل بینی با مقاومت روبرو می شود و فرد احساس گرفتگی بینی می نماید.
11 - پس از عمل بینی چه مدت استراحت لازم است؟
انجام فعالیت های شغلی سبک 4 روز پس از جراحی امکان پذیر است برای مشاغل سنگین تا یک هفته بهتر است استراحت وجود داشته باشد.
12 - آیا با لیزر هم جراحی زیبائی بینی انجام می شود؟
در حال حاضر امکان جراحی زیبائی بینی با لیزر وجود ندارد ولی به خاطر جذابیت برای عموم ممکن است این مسئله مورد استفاده تبلیغاتی قرار گیرد. لازم به ذکر است که فقط انجام برش های جراحی با لیزر امکان پذیر است که به دلیل وجود برش های کوچک در راینوپلاستی کاربرد لیزر جایگاهی ندارد.
13 - جراحی بینی چقدر طول می کشد؟
بستگی به نوع بینی دارد. اگر بینی مشکل عمده ای نداشته باشد و فقط یک قوز و مختصری افتادگی زیبائی اش را تحت تاثیر قرارداده عمل در حد دو ساعت انجام می شود. اما بینی هائی که قبلا جراحی شدند و در جراحی قبلی آسیب دیده اند و نیاز به پیوند غضروفی دارند ممکن است حتی تا 3 ساعت به طول بیانجامد. بینی های گوشتی نسبت به بینی های غضروفی (استخوانی) زمان بیشتری نیاز دارند و ممکن است تا دو ساعت بطول بیانجامد.
14 - ترخیص از کلینیک چه موقع انجام می شود؟
معمولا همان شب بیمار ترخیص می شود و نیاز به گذراندن شب در مرکز درمانی وجود ندارد.
15 - آیا تنفس بعد از عمل بینی بدتر می شود؟
معمولا به مدت یک ماه بعد از عمل ممکن است تا حدودی گرفتگی بینی وجود داشته باشد که به دلیل وجود ترشحات یا ورم بافت های داخل بینی است. ولی مسئله موقتی است و تنفس به حالت عادی یا بهتر ازقبل از عمل برمی گردد.
16 - در مورد جراحی باز و جراحی بسته کدام یک را ارجح می دانید و تفاوت آنها در چیست؟
در جراحی بسته تمام برش های جراحی داخل بینی انجام می گیرد و هیچگونه بخیه ای روی پوست بینی وجود ندارد. این روش برای مواردی که اشکالات بینی جزئی باشد ارجح است. در روش باز برش های ظرفیت زیر بینی وجود دارد که با گذشت 6 ماه از جراحی چندان قابل روئیت نیست این روش برای تمام انواع بینی قابل استفاده است.
17 - سپتوم چیست؟
سپتوم متشکل از استخوان و غضروف بوده و سمت چپ و راست بینی را از هم جدا می‌کند. سپتوم باید کاملاً صاف باشد که هوا بتواند براحتی از هر دو طرف بینی جریان داشته باشد. اگر سپتوم پیچ خورده یا به سمت متمایل باشد، می‌تواند مسیر هوایی بینی را سد کند. به همین دلیل است که کجی سپتوم می‌تواند باعث انسداد بینی شود.
18 - سیتوپلاستی چیست؟
سپتوپلاستی یک عمل جراحی برای اصلاح سپتوم پیچ خورده یا کج بینی است تا آن را مجدداً صاف نماید. این جراحی تنفس بیمار را نیز بهبود می‌بخشد. در حین جراحی، تمام شکاف‌های در داخل بینی ایجاد شده و بخشی از سپتوم نیز برداشته خواهد شد. برخی از سپتوم در بینی باقی می‌ماند زیرا حمایت از ساختار بینی بر عهده این عضو است.
19 - از کجا بدانم به جراحی سپتوپلاستی نیاز دارم یا خیر؟
سپتوپلاستی بیشتر ترجیح کسانی است که از انحراف سپتوم بینی رنج می‌برند که باعث مختل شدن توانایی تنفس این افراد گشته است. بهترین راه برای تشخیص لزوم انجام سپتوپلاستی معاینه بینی توسط یک متخصص گوش و حلق و بینی دارای تأییدیه یا جراح سر و گردن است. علل پزشکی دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند تنفس از طریق بینی را دشوار کند، برای مثال آلرژی‌ها، سینوزیت مزمن و التهاب بینی. علاوه بر جراحی، بیمار شاید به مصرف دارو نیز نیاز پیدا کنند تا بهترین نتیجه حاصل شود.
20 - در حین جراحی چه اتفاقی می‌افتد؟
پیش از آغاز جراحی برای شما یا از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود یا بی حسی موضعی.
جراح یک شکاف داخل سوراخ بینی و از یک طرف سپتوم ایجاد می‌کند. سپس او موادی که راه بینی را بسته‌اند برداشته، ناحیه را صاف می‌کند و هر جراحی دیگری که نیاز باشد انجام می‌دهد. بافت روی سپتوم مجدداً در جای خود بخیه می‌شود و سپس تمام بینی با بانداژ و گاز پر می‌شود تا از خونریزی جلوگیری شود. اگر برش بیش از حد بزرگ زده شود، ممکن است برای فراهم آوردن حمایت مورد نیاز از غضروف بینی به آتل نیاز باشد.
21 - جراحی سپتوپلاستی چه مدت طول می‌کشد؟
جراحی سپتوپلاستی معمولاً 15 الی 30 دقیقه طول می‌کشد. البته موارد پیچیده‌تر می‌تواند بیشتر از این مقدار طول بکشد.
22 - آیا سپتوپلاستی موفقیت آمیز است؟
جراحی سپتوپلاستی یک جراحی بسیار بی خطر و موفق است. افرادی که این جراحی را انجام داده‌اند گزارش کرده‌اند که در تنفس از طریق بینی بهبودی قابل مشاهده‌ای را تجربه کردند.
23 - ورم و کبودی بعد از سپتوپلاستی چقدر طول می‌کشد؟
ورم و کبودی بعد از سپتوپلاستی بسیار خفیف بوده و بینی در عرض یک الی دو هفته به شکل عادی خود بازخواهد گشت. زیرا جراحی سپتوم منحرف کوتاهتر و کم تهاجمی‌تر از رینوپلاستی است، دوره ریکاوی آن نیز سریع‌تر است. در عرض چند روز، احساس نرمالی خواهید داشت و به برنامه روزمره خود بازخواهید گشت.
24 - آیا می‌توانم در آن واحد از سپتوپلاستی و رینوپلاستی استفاده کنم؟
بله، بسیار دیده شده است که بیماران در آن واحد از سپتوپلاستی و رینوپلاستی بهره برده‌اند. غالباً این عمل‌های جراحی با نام سپتورینوپلاستی را انجام می‌دهند که هم عملکرد و هم ظاهر بینی را بهبود می‌بخشد. این جراحی برای بیماران بسیار عالی است، زیرا هیچ دوره نقاهت طولانی‌تری را به ایشان تحمیل نمی‌کند زیرا تحت دو عمل جراحی جداگانه قرار نگرفته‌اند.
25 - آیا سپتوپلاستی شکل بینی من را تغییر خواهد داد؟
سپتوپلاستی شکل بینی را تغییر نمی‌دهد. سپتوپلاستی تنها داخل بینی را تغییر می‌دهد، بنابراین هیچ تغییری در ظاهر بینی ایجاد نخواهد شد.
26 - اگر هیچ کاری با انحراف سپتوم خود نداشته باشم چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگر از انحراف سپتوم بینی رنج می‌برید ولی تصمیم بگیرید که جراحی را انجام ندهید، می‌توانید از اسپری بینی یا سایر داروها برای التیام بخشی استفاده کنید، هر چند این داروها نیز تا حدی جواب می‌دهند. جراحی یک راه‌حل دائمی برای ترمیم مشکل تنفسی شماست.
27 - چگونه انحراف سپتوم می‌تواند باعث کیپ شدگی بینی شود؟
تعداد افراد کمی هستند که سپتوم کاملاً صافی داشته باشند ولی انحراف‌های شدیدتر سپتوم می‌تواند منجر به کاهش در جریان هوا شده و برای شخص احساس کیپ شدگی بینی به همراه داشته باشد. حتی انحراف‌های بسیار کوچک سپتوم از خط وسط بینی می‌تواند باعث انسداد بینی شود. این مورد مخصوصاً در محل اتصال سپتوم با فک بالا در قاعده بینی دیده می‌شود زیرا 50 درصد جریان هوا از طریق قاعده بینی جریان می‌یابد.
28 - آیا در حین سپتوپلاستی داخل بینی از پوشش استفاده می‌شود؟
پزشک معمولاً پس از جراحی سپتوپلاستی از پوشش استفاده نمی‌کند. در عوض از بخیه‌های قابل جذب استفاده می‌کند که مطمئن شود سپتوم به خوبی ترمیم می‌شود. گاهی اوقات، پزشک از یک آتل پلاستیکی نازک داخل بینی استفاده می‌کند تا از تشکیل بافت اسکار جلوگیری کند. این آتل نیز یک هفته پس از جراحی برداشته می‌شود.
29 - دوران ریکاوری پس از این عمل چقدر طول می‌کشد؟
ریکاوری سپتوپلاستی معمولاً سه الی چهار روز طول می‌کشد و می‌تواند در غالب موارد پس از یک دوره تعطیلات طولانی آخر هفته ریکاوری به پایان برسد. دوره ریکاوری برای سپتوپلاستی‌های مفصل یا سپتوپلاستی در کنار رینوپلاستی معمولاً حدود هفت روز طول می‌کشد.
30 - آیا خطر یا اقدامات احتیاطی برای این جراحی وجود دارد؟
برخی خطرات برای همه جراحی‌ها و بیهوشی وجود دارد. این خطرات به بسیاری از عوامل بستگی دارد از جمله نوع جراحی و وضعیت پزشکی بیمار. عوارض جانبی محتمل، ولی نادر، عبارتند از: عوارض جانبی ناشی از بیهوشی، مشکلات تنفسی، عفونت، خونریزی، جای زخم و مرگ. هرچند سپتوپلاستی معمولاً یکی از جراحی‌های بی خطر در نظر گرفته می‌شود، اما احتمال بروز برخی عوارض جانبی یا عوارض جراحی نیز برای آن متصور است. این عوارض عبارتند از:
تغییرات در شکل بینی
خونریزی
آسیب دیدن سپتوم (سوراخ شدن جدار بینی)
کاهش حس بویایی
عفونت
نمونه کارها
